درباره بمباران و آتشسوزی در کمپ پناهندگان در رفح چه می‌دانیم؟ | خشم جهان از نسل‌کشی و کودک‌سوزی اسرائیل
رویداد۲۴ | لیلا فرهادی: نیمه‌های شب دوشنبه اسرائیل عملیات وحشیانه‌ای علیه یک کمپ آوارگان فلسطینی در رفح کلید زد. این حمله به قدری هولناک بود که شاهدان عنوان «زنده زنده سوزاندن» را بر روی آن گذاشته اند و جهان در شوک فرو رفته است.
بر اساس گزارش الجزیره، دراین حمله ۴۵ آواره فلسطینی که بیشتر آن‌ها زن و بچه بوده اند، جانشان را از دست داده اند.
هاآرتس نوشته فیلم‌های حادثه نشان می‌دهد که غیرنظامیانی که در چادر زندگی می‌کردند در یک جهنم به دام افتاده بودند.
گاردین انگلیس به آتش سوزی عظیم در منطقه کمپ آوارگان در رفح اشاره کرده و گفته تصاویر کودکان سوخته و تکه تکه شده اعتراض سران کشور‌های جهان را برانگیخته است.
این حمله، یکی از مرگبارترین حوادث در جنگ هشت ماهه ایست که ۷ اکتبر آغاز شده و تا امروز ادامه دارد. حمله به کمپ آوارگان رفح تنها دو روز پس ار رای دیوان بین‌المللی دادگستری لاهه و دستور آن‌ها به اسرائیل برای توقف عملیات رفح علیه غیرنظامیان اتفاق افتاده است.
دستور روز جمعه دادگاه لاهه الزام آور بود، اما این احکام ضمانت اجرایی ندارند.
حمله بامداد دوشنبه حتی توجه رسانه‌های عبری زبان را که معمولا از گزارش روزانه صحنه‌های مرگ و ویرانی در غزه اجتناب می‌کردند، را هم به خود جلب کرده است.
نشریه تایمز آو اسرائیل با عنوان «حمله مرگبار رفح»، از عملیات اسرائیل یاد کرده و به گزارشی از اعتراضات مردم در اروپا به این حمله را منتشر کرده است.
چندین روزنامه نگار راستگرای اسرائیلی حمله رفح را با حضور در تلویزیون اسرائیل و توییتر جشن گرفتند و آن را با آتش بازی در مراسم «لاگ بعومر»، مقایسه کرده اند. لاگ بعومر یک جشن مذهبی یهودی به پاس مقاومت یهودی‌ها در جنگ با اشغالگران رومی در سال‌های ۱۳۲ تا ۱۳۵ بعد از میلاد است.
ینون درومی یکی از روزنامه نگاران راست افراطی اسارئیل در پست توییتری تصویری از آتش سوزی در رفح را بازنشر کرده و نوشت: "تعطیلات مبارک".
هاآرتس درباره این روزنامه نگاران که پایکوبی کرده اند نوشته: این توییت‌ها یکی پس از دیگری حذف شدند، اما فراموش نمی‌شوند. این جشن روزنامه نگاران اسرائیلی نشان داد که آتش افروزی اسرائیل عمدی بوده است.
این رسانه نوشته: این شادی ها، چهره واقعی و زشت اسرائیل را نشان داد.
چرا اسرائیل به کمپ آوارگان رفح حمله کرد؟
وزارت دفاع اسرائیل (IDF) مدعی شده هدفش از این حمله شبانه، هدف قرار دادن شبه نظامیان ارشد حماس در یک حمله دقیق بوده که باعث شعله ور شدن آتش شده که به سرعت به چادر‌ها و اقامتگاه‌های موقت تسری پیدا کرده و آتش به یک بیمارستان صحرایی متعلق به صلیب سرخ هم سرایت کرده است.
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، صبح روز سه شنبه در پارلمان کنست اسرائیل حاضر شده و مدعی شده که «متاسفانه در حمله هوایی اشتباهی غم انگیز رخ داد.»
او مدعی شد: ما در حال بررسی این حادثه هستیم و به نتیجه خواهیم رسید، زیرا این سیاست ماست.
از تاریخ ۶ می‌و آغاز عملیات اسرائیل در رفح، جامعه بین المللی به طور پیوسته از افزایش تلفات و بحران انسانی در نوار غزه انتقاد کرده، اما مقامات اسرائیلی هربار تاکید کرده اند که عملیات زمینی در رفح انجام می‌شود، چون به ادعای آن‌ها رهبری حماس و چهار گردان سربازان حماس در آن اردوگاه به همراه گروگان‌های اسرائیلی ساکن شده اند و از این رو «پیروزی کامل» ضروری است.
پس از انتقاد جهان از حمله وحشیانه رفح، ارتش اسرائیل مدعی شده که تلفات غیرنظامیان را پیش بینی نکرده است و منطقه‌ای خارج از آخرین "منطقه تخلیه شده" را بمباران کرده است.
گاردین نوشته این ادعای ارتش اسرائیل، با نقشه مورخ ۲۲ می‌که این منطقه را به عنوان "منطقه امن" در نظر گرفته، در تناقض است.
هاآرتس هم در گزارشی این را تایید کرده و گشته این اردوگاه در مکانی واقع شده که به عنوان پناهگاه تعیین شده بود؛ یعنی یکی از مناطقی که ارتش اسرائیل برای ساکنان رفح به عنوان منطقه امن مشخص کرده بود و موظف بود آن را بمباران نکند.
ارتش اسرائیل مدعی شده که بمباران دوشنبه شب به کشته شدن رئیس ستاد حماس در کرانه باختری و یکی دیگر از مقامات ارشد مسئول حملات مرگبار به اسرائیلی‌ها ختم شده است.
نشریه هاآرتس هم مدعی شده احتمالا قطعه‌ای از یک بمب منحرف شده و داخل کمپ افتاده و همین باعث آتشسوزی بزرگی در این منطقه شده است.
بیشتر بخوانید: حکم لاهه برای توقف عملیات در رفح
جهان در شوک!
چندین کشور بعد از رای دادگاه لاهه از اسرائیل خواستند که از دستور توقف عملیات رفح اطاعت کند. قطر میانجی کلیدی بین اسرائیل و حماس سعی کرده آتش بسی را برقرار کند و طی آن گروگان‌ها نیز آزاد شوند. اما همین کشور بعد از عملیات شبانه اسرائیل به کمپ آوارگان رفح گفته از امروز، با توجه به میزان تلفات در رفح موضوع مذاکرات آتش بس وارد یک مرحله پیچیده خواهد شد.
روزنامه اسرائیلی هاآرتص گزارش داده که حماس تصمیم گرفته بعد از این «قتل عام» از آخرین مذاکرات پیشنهادی، خارج شود.
کشور‌های همسایه مصر و اردن که ده‌ها سال پیش با اسرائیل صلح کردند، حمله رفح را محکوم کردند. روابط مصر و اسراییل که در بهترین حالت هم رو به سردی بود، از زمان آغاز عملیات رفح به پایین‌ترین سطح خود رسیده است. وضعیت روابط روز دوشنبه بعد از تایید ارتش اسرائیل برای مبادله آتش بین سربازان اسرائیلی و مصری در منطقه گذرگاه رفح که به جان باختن یک نیروی امنیتی مصری هم منتهی شد، وخیم‌تر شده است. نشریه گاردین نوشته نظامیان هر دو کشور در حال بررسی این حادثه هستند.
آمریکا، مهمترین متحد اسرائیل و تامین کننده تسلیحات این رژیم، عملیات رفح را «ویرانگر» خوانده است.
فرانسه، متحد اروپایی اسرائیل گفته که از حمله رفح خشمگین است. امانوئل مکرون، رئیس جمهور کشور، در پستی در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر) نوشت: «این عملیات باید متوقف شود. هیچ منطقه امنی در رفح برای غیرنظامیان فلسطینی وجود ندارد. من خواستار احترام کامل به قوانین بین المللی و آتش بس فوری هستم.»
گزارش‌ها حاکی از آن است که چندین هزار تظاهرکننده شامگاه دوشنبه در پاریس در اعتراض به حمله نظامی اسرائیل به غزه تجمع کردند.
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در این باره نوشت: «از اخبار منتشر شده از رفح در مورد حملات اسرائیل که منجر به کشته شدن ده‌ها آواره از جمله کودکان خردسال شد، وحشت زده شده ام. من این حمله را به شدیدترین شکل ممکن محکوم می‌کنم.»
گیدو کروستو، وزیر دفاع ایتالیا، گفته که حمله هوایی دوشنبه شب عواقب طولانی مدتی برای اسرائیل خواهد داشت. او در گفتگو با Sky TG۲۴ گفت: «اسرائیل با این انتخاب، نفرت پراکنی می‌کند، ریشه نفرتی را عمیق می‌کند که فرزندان و نوه‌های آن‌ها را درگیر می‌کند. اگر من به جای آن‌ها بودم ترجیح می‌دادم تصمیم دیگری بگیرم.»
موسی فکی مهمت، رئیس کمیسیون اتحادیه آفریقا، گفت: «دولت اسرائیل به نقض قوانین بین‌المللی بدون مجازات و به شکلی توهین آمیز علیه احکام دادگاه بین‌المللی لاهه که دستور پایان دادن به اقدام نظامی در رفح را صادر کرده بود، ادامه می‌دهد.»
وزیر خارجه کانادا گفته که از این حملات "وحشت زده" شده است و افزود که کانادا از عملیات نظامی اسرائیل در رفح حمایت نمی‌کند.
ملانی جولی وزیر کانادا گفته «این سطح از رنج بشر باید به پایان برسد. ما خواستار آتش بس فوری هستیم.»
روز دوشنبه وزرای کشور‌های اروپایی در کنفرانسی دور هم جمع شدند.
وزیر امور خارجه ایرلند - یکی از سه کشوری که هفته گذشته اعلام کرد کشور فلسطین را به رسمیت می‌شناسد - در پایان کنفرانس وزرای خارجه اتحادیه اروپا که روز دوشنبه برگزار شد، گفت وزرای امور خارجه همه کشور‌ها درباره اعمال تحریم‌های مستقیم علیه اسرائیل در صورت عدم اجرای حکم دادگاه بین المللی گفتگو کردند.
مقامات اسرائیلی معتقدند که اگر چنین پیشنهادی به رای گذاشته شود، کشور‌هایی در اروپا وجود خواهند داشت که به آن اعتراض خواهند کرد، اما آن‌ها نگران این هستند که کشور‌های اروپایی به طور مستقل سیاست تحریم را اتخاذ کنند.
وزرای خارجه اتحادیه اروپا همچنین درباره اعمال تحریم‌ها علیه رهبران اسرائیل که از خشونت افراط گرایان راستگرا و شهرک نشینان علیه فلسطینی‌ها حمایت می‌کنند، گفتگو کردند. هاآرتس نوشته ظاهراً اشاره اروپایی‌ها به وزرا و اعضای حزب راست افراطی اوتزما یهودیت بوده است.
آیا مذاکرات آتش بس متوقف خواهد شد؟
گاردین در گزارشی گفته حمله دوشنبه شب اسرائیل، مذاکرات آتش بس را به خطر انداخته است.
هاآرتس نوشته: در این حادثه یک اتفاق دیگر هم رخ داده و آن کشته شدن سرباز مصری در درگیری با اسرائیلی هاست.
دیپلمات‌های غربی روز دوشنبه هشدار دادند که کشور‌های اروپایی ممکن است تفسیرشان درباره رای دادگاه بین‌المللی دادگستری درباره توقف عملیات رفح پس از حادثه اردوگاه، سختگیرانه‌تر شود.
دیپلمات‌هایی که با هاآرتص گفتگو کرده اند، نماینده کشور‌هایی هستند که در آغاز جنگ از اسرائیل حمایت کرده بودند. ارزیابی آن‌ها این است که حادثه رفح منجر به محکومیت شدید اسرائیل خواهد شد و بر نحوه برخورد کشورهایشان با دستور دیوان بین‌المللی دادگستری تأثیر خواهد گذاشت.
یکی از دیپلمات‌ها به هاآرتص گفته: «روز جمعه، به نظر می‌رسید که اسرائیل در لاهه به حکم نسبتا معقولی دست یافته است. این حکم اقدامات اسرائیل در رفح را محدود می‌کرد، اما لحن آن به اندازه‌ای مبهم بود که کشور‌ها بتوانند چشم خود را بر بخش دیگر ببندند.»
به گفته این دیپلمات، لحنی که قضات در حکم استفاده کرده بودند، فضای زیادی را برای اسرائیل باقی می‌گذاشت. این حکم اقداماتی را که ممکن بود به غیرنظامیان آسیب برساند، ممنوع می‌کرد، اما همه فعالیت‌های نظامی در رفح را ممنوع نمی‌کرد.
اما به گفته این دیپلمات ها، آتش سوزی اردوگاه رفح این تصویر را تغییر داده است. یک دیپلمات به هاآرتص گفته: «نادیده گرفتن زمان بندی وحشتناک این حادثه سخت است. دو روز پس از اینکه دیوان بین‌المللی دادگستری به اسرائیل گفت: «شما می‌توانید در رفح عملیات کنید، اما تلفات گسترده غیرنظامی ایجاد نکنید»، یک حمله هوایی باعث تلفات گسترده غیرنظامیان شده است. این فشار را برای توقف کامل تهاجم در رفح بالا خواهد برد.»
